چگونه می توانم شکایت کیفری را تنظیم کنم؟

شکایت کیفری چیست ؟

شکایت کیفری بنا به دلایل مختلفی تنظیم می گردد؛ اما به طور کلی اگر فردی مرتکب جرایم عمومی شده باشد و جرم او تأیید شود باید مجازات گردد. طرح چنین دعواهایی نیاز به تنظیم شکواییه دارد و این امر باید در مراحل مشخصی صورت پذیرد. مراحل تنظیم و ثبت شکایت های کیفری شامل مراجعه به دادسرا، نوشتن شکایت، ثبت شکایت، تحقیقات مقدماتی، رسیدگی به پرونده و رسیدگی به درخواست تجدیدنظر می شوند. شکایت های کیفری نیاز به مدارک بسیار مهمی دارند. ارائه اطلاعات فردی و هویتی، ادله اثبات جرم، زمان و مکان محل وقوع جرم، اعلام موضوع شکایت و اطلاعات و آدرس دقیق متهم از جمله مدارک لازم برای ثبت شکایت هستند. در ادامه این مطلب به بررسی هرچه بیشتر چگونگی تنظیم شکواییه کیفری می پردازیم. پیشنهاد داریم؛ با ما همراه باشید.

شرایط موردنیاز برای تنظیم شکایت کیفری

تنظیم و ثبت شکایت کیفری نیاز به شرایط خاصی دارد که به صورت زیر هستند:

• برای تنظیم شکایت باید جرم به وقوع پیوسته باشد. جرم ها شامل جرایم قابل گذشت و غیر قابل گذشت می شوند.
• بررسی سن قانونی یکی از پیش نیازهای ضروری طرح دعوا است. با توجه به این امر تنها افرادی می توانند اقدام به ثبت شکایت های کیفری نمایند که به سن قانونی رسیده باشند.
• تنظیم شکایت نیاز به ثبت از طریق نمونه فرم های شکایت دارد. پس از مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی بایستی نمونه فرم های مربوطه را تکمیل نموده و ارسال نمایید.
• پرداخت هزینه های ثبت شکایت یکی دیگر از لازمه های تنظیم شکواییه است. این هزینه ها شامل هزینه دادرسی به شکایت و هزینه های برگه شکواییه می شوند که بایستی پرداخت شوند.

مدارک لازم برای طرح و تنظیم شکایت

شکایت های کیفری به دو حالت کتبی و شفاهی قابل تنظیم هستند. این دو شکایت از نظر دادرسی با یک دیگر تفاوتی ندارند و دادستان موظف به رسیدگی به تمامی آن ها است. برای ثبت چنین شکایت هایی باید مدارک بسیار مهمی را ارائه نمایید. این مدارک به صورت زیر هستند:

• ارائه دقیق مشخصات فردی و هویتی همراه با آدرس و شماره تماس
• ادله های مربوط به اثبات جرم
• ذکر تمامی ضرر و زیان های وارد شده به جهت مطالبه آن ها
• اعلام موضوع شکایت کیفری
• زمان و مکان وقوع جرم
• ارائه اطلاعات مربوط به شاهدان و مطلعان
• ارائه مشخصات فردی و آدرس متهم

بهترین مراجع قضایی برای تنظیم شکواییه کیفری

در قانون کشور ما مراجع خاصی برای طرح و تنظیم شکایت کیفری انتخاب شده اند. این مراجع به عنوان مراجع صالح شناخته می شوند؛ چرا که صلاحیت لازم برای رسیدگی به شکایت های شما را دارند. صالح ترین مراجع قضایی برای طرح و دادرسی به شکایت های کیفری شامل موارد زیر می شوند:

• دادسرای عمومی و انقلاب: این دادگاه وظایف بسیار مهمی برعهده دارد. از مهم ترین وظایف دادسرای عمومی و انقلاب می توان به انجام تحقیقات، اجرای احکام کیفری، کشف جرم و تعقیب متهم اشاره نمود.
• دادسرای نظامی: دادگاه های نظامی در راستای دادرسی به جرایم مربوط به نیروهای مسلح تشکیل شده اند. این دادگاه ها وظیفه دارند جرایم مرتکب شده از نظر وظایف خاص نظامی و انتظامی را مورد بررسی قرار داده و احکام لازم را اجرا نمایند.
• دادگاه کیفری دو: این دادگاه صلاحیت های لازم برای رسیدگی به تمامی جرایم کیفری را دارد. اگر بخواهیم اشاره ای به جرایم قابل رسیدگی در دادگاه کیفری شماره دو داشته باشیم می توان جرایم سیاسی و مطبوعاتی، جرایم مجازات تعزیری، جرایم موجب حبس ابد، جرایم مربوط به جنایات عمدی و جرایم موجب مجازات سلب حیات را نام برد.
• دادگاه کیفری یک: دادگاه های کیفری یک اشاره به دادگاه کیفری استان ها دارند. در این دادگاه ها یک رئیس، دو مستشار و 3 قاضی حضور دارند که به شکایت های کیفری رسیدگی می کنند. جرایمی که تحت صلاحیت دادگاه کیفری یک هستند شامل سرقت، اعدام و سنگسار، قصاص نفس و جنایت های عمدی مرتبط با تمامیت جسم مضروب می شوند.
• دادگاه انقلاب: مجموعه خاصی از پرونده های کیفری توسط دادگاه انقلاب مورد بررسی قرار می گیرند. این دادگاه به عنوان مرجعی تخصصی فعالیت دارد که در راستای رسیدگی به جرایمی همچون فساد فی الارض، توهین به مقام رهبری، جرایم مربوط به مواد مخدر، قاچاق اسلحه و سلب امنیت داخلی و خارجی ارائه خدمت می نماید.
• دادگاه اطفال و نوجوانان: در دادگاه های اطفال و نوجوانان می توان اقدام به تنظیم شکایت کیفری برای افراد کمتر از 18 سال نمود.

مراحل تنظیم و ثبت شکایت کیفری

ثبت شکایت کیفری نیاز به طی نمودن مراحل مهمی دارد. به طور کلی مراحل تنظیم شکواییه های کیفری به صورت زیر هستند:

• مراجعه به دادسرا: در گام اول شما باید شکایت خود را به دادسراهای مربوطه ارائه نمایید. دادسرا پس از دریافت دادخواست شما به بررسی شکایت پرداخته و به آن رسیدگی می نماید. توجه داشته باشید؛ برای رسیدگی به هرگونه جرایم کیفری باید به دادسراهای مربوط به محل وقوع جرم مراجعه کرد.
• ثبت شکواییه: در این مرحله شاکی باید از طریق سامانه ثبت نام الکترونیک شکایت خود را به صورت اینترنتی ثبت نماید. سامانه ثبت نام الکترونیک توسط قوه قضاییه ارائه شده است تا بتوانید شکایت های خود را در سریع ترین زمان ممکن تنظیم کنید.
• نوشتن شکواییه: شکایت کیفری باید در قالب برگه هایی با نام شکواییه ثبت شود. این برگه ها شامل اطلاعات بسیار مهمی از قبیل نام و نام خانوادگی شاکی، سن، نام پدر، میزان تحصیلات، موضوع شکایت، میزان خسارت وارده و… می شوند.
• تحقیقات مقدماتی: پس از نوشتن شکواییه و ارسال آن برای نهادهای مربوطه نوبت به تحقیقات مقدماتی می رسد. در این مرحله دادسرا به بررسی پرونده می پردازد و درباره جرم به وقوع پیوسته تحقیق می نماید.
• رسیدگی به پرونده: دادسرا در این مرحله جلسه ای را با حضور طرفین دعوا تشکیل می دهد تا گزارش ضابطین دادگستری و شهادت شاهدین مورد بررسی قرار گیرند. در نهایت دادسرا حکم را طرح می نماید و طرفین دعوا می توانند نسبت به حکم صادر شده اعتراض نمایند.
• رسیدگی به درخواست تجدیدنظر: دادگاه های تجدیدنظر موظف هستند به اعتراض های وارده رسیدگی نمایند. در این مرحله فرد شاکی، متهم و وکلای آن ها می توانند از طریق دادگاه تجدیدنظر مطالبات خود را درخواست کنند.

شکایت های کیفری و حقوقی چه تفاوتی دارند؟

شکایت کیفری از جهات مختلفی با شکایت حقوقی متفاوت است. تفاوت این دو شکایت عبارتند:

• موضوع: شکایت های کیفری جرایمی را در بر می گیرند که قانون مجازات هایی را به آن ها اختصاص داده است. در شکایت های حقوقی متهم باید تحت نظارت دادگاه حقوق دیگران را پرداخت نماید.
• مراجع رسیدگی: دومین تفاوت شکایت های کیفری با حقوقی در مراجعه رسیدگی به آن ها است. طبق قانون، شکایت کیفری ابتدا بایستی به دادسرا ارسال شود و در نهایت دادسرا موظف به ارجاع آن به دادگاه است. در مقابل، شکایت های کیفری مستقیم به دادگاه ارائه می شوند و نیازی به ارسال به دادسرا ندارند.
• تنظیم شکایت: شکایت های حقوقی باید حتماً در فرم های مخصوص طرح و ارسال شوند؛ اما شکایت های کیفری روی کاغذهای دیگر نیز قابل طرح هستند.
• هزینه: شکایت های کیفری هزینه کمتری نسبت به شکایت های حقوقی به دنبال دارند.
• اهمیت بهره مندی از وکیل: در شکایت حقوقی باید حتماً از طریق وکیل دادخواست خود را مطرح نمایید؛ در حالیکه شکایت های کیفری نیازی به وکیل جهت طرح ندارند.
• تجدیدنظر: ارائه درخواست تجدیدنظر در شکایت های کیفری بدون وکیل نیز قابل انجام است؛ اما در دعاوی حقوقی باید حتماً از وکیل کمک گرفت.

اهمیت استفاده از وکیل در تنظیم شکایت های کیفری

تنظیم شکایت کیفری در دسته امور حقوقی تخصصی قرار دارد که باید با دقت بالایی انجام شود. در چنین شرایطی نیاز به استخدام وکیل احساس می شود. وکلای کیفری با دانش و اطلاعات بالای خود می توانند شکایات شما را به صورت قانونی مطرح نمایند تا در ادامه با مشکل خاصی مواجه نشوید. علاوه بر این وکیل کیفری به جمع آوری ادله مناسب در تنظیم شکایت می پردازد که تأثیرات مثبت فراوانی بر موفقیت شما در پرونده دارند. با توجه به این امر توصیه داریم هنگام ثبت شکواییه کیفری حتماً از یک وکیل مجرب و متخصص کمک بگیرید.

هزینه تنظیم شکایت کیفری

تنظیم شکایت کیفری هزینه چندانی برای شما به همراه ندارد؛ اما عوامل خاصی می توانند آن را دستخوش تغییر قرار دهند. این عوامل شامل دستمزد وکیل و حق الوکاله می شوند که جداگانه بوده و با توافق موکل و وکیل تعیین می گردد.

کلام آخر

با توجه به مطالبی که بیان شد می توان به این نتیجه دست یافت که شکایت کیفری شرایط خاصی دارد. برای تنظیم این شکایت ها باید فرد شاکی به سن قانونی رسیده باشد و از طریق سامانه الکترونیک قضایی فرم های لازم را تکمیل و ارسال نماید. این شکایت ها نیاز به مدارک مهمی دارند که شامل اطلاعات هویتی و فردی شاکی، زمان و مکان محل وقوع جرم، ادله اثبات جرم، اعلام موضوع شکایت، اطلاعات و آدرس متهم و… می شوند. شکایت های کیفری باید طی مراحل خاصی مطرح شوند. به طور کلی مراحل طرح این شکایت ها به صورت مراجعه به دادسرا، نوشتن شکواییه، ثبت شکواییه، تحقیقات مقدماتی، رسیدگی به پرونده و رسیدگی به درخواست تجدیدنظر هستند. این مراحل را باید از طریق مراجع صالح انجام داد. مراجع قضایی همچون دادگاه انقلاب، دادگاه کیفری یک و دو، دادگاه اطفال و کودکان و دادسرای عمومی از صالح ترین دادگاه های تنظیم شکایت های کیفری هستند.