شکایت از کارفرما

در این مقاله قصد داریم مقوله ی مهم شکایت از کارفرما را بررسی کنیم و به مواردی نظیر حق و حقوق کارگر، حق و حقوق کارفرما ، مراحل شکایت از کارفرما و مدت زمان بررسی پرونده ها ، حق اعتراض طرفین میپردازیم . شکایت از کارفرما  امری حقوقی است و نیاز به اطلاعات و بررسی دقیق دارند . امیدواریم که مطالب درج شده کمک کننده شما عزیزان باشد .

حق و حقوق کارگر در ایران : 

 حق و حقوق کارگران در ایران به‌  صورت قانونی بر اساس  قوانین کار و تأمین اجتماعی تعیین شده است. بر اساس این قوانین ، کارگر در ایران مستحق دریافت دستمزدی عادلانه میباشد که حداقل آن توسط شورای عالی کار تعیین می‌شود. همچنین، کارگران از حقوق دیگری مانند بهره‌مندی از بیمه تأمین اجتماعی برخوردار هستند که این بیمه شامل مواردی همچون بیمه بیکاری، بیمه حوادث ناشی از کار، بیمه درمانی، و مزایای بازنشستگی است. ساعات کاری هفتگی برای کارگران باید حداکثر ۴۴ ساعت باشد و هرگونه اضافه‌کاری باید با نرخ بیشتری پرداخت شود. برای مطالعه ی بیشتر میتوانید روی لینک زیر کلیک کنید و اطلاعات جامع و مفیدی را بدست آورید . در نهایت، کارگران این حق را دارند که در صورت نقض حقوق خود، به مراجع قانونی مراجعه کرده و شکایت خود را ثبت کنند. 

حق و حقوق کارفرما در ایران : 

در  کشور ایران، حق و حقوق کارفرما به‌عنوان یکی از ارکان اساسی روابط کاری در چارچوب قوانین کار به‌ دقت تعریف شده است. به استناد ماده ٣ قانون کار، کارفرما شخصی است حقیقی یا حقوقی که کارگر به درخواست و حساب او در مقابل دریافت حق السعی برای او کار می‌کند. کارفرما به‌عنوان مسئول یا مالک کسب‌ و کار، از حق استخدام کارکنان خود بر اساس قوانین و مقررات موجود برخوردار است و باید از عملکرد مطلوب و بهره‌وری آنان اطمینان حاصل کند.

وی همچنین مجاز است در چارچوب قرارداد های قانونی، دستمزد و ساعات کاری کارکنان را تعیین و در صورت نیاز، با رعایت ضوابط قانونی ، به فسخ قرارداد اقدام نماید. از طرفی دیگر ، کارفرما در برابر کارگر خود متعهد است که شرایط کاری مناسبی را برای کارگر فراهم آورد و از حقوق کارکنان و کارگران ، مانند پرداخت به‌ موقع دستمزد، ایمنی محیط کار، و برخورداری از مزایای قانونی نطیر بیمه ، مرخصی و … حمایت کند. به‌طور کلی، حقوق کارفرما در ایران با حقوق کارگران در تعامل است تا منافع هر دو طرف تأمین و تعادلی در محیط کار ایجاد شود.

چه زمانی کارفرما از قانون تخطی کرده است و پرونده شکایت از کارفرما را میشود تشکیل داد؟

در کشور ایران، کارگران در صورت مشاهده تخلف کارفرما ی خود  از تعهدات قانونی می‌توانند اقدام به شکایت کنند. 

تخلفات کارفرما شامل چه چیزهایی میشود ؟

الف) عدم پرداخت حقوق و مزایا

یکی از تخلفات متداول کارفرما ، پرداخت نکردن به موقع حقوق و مزایای قانونی کارگر صورت کامل میباشد. این تخلفات شامل پرداخت نکردن یا تأخیر در پرداخت حقوق کارگر ، عدم پرداخت پاداش‌ ها و اضافه پرداخت مربوط به ساعات اضافه کاری ، و خودداری از واریز حق بیمه تأمین اجتماعی کارگران می‌شود.

ب) نقض قوانین مربوط به ساعات کاری

کارفرما موظف است که  ساعات کاری استاندارد و قانونی را رعایت کند. عدم رعایت قانون های مربوط به اضافه کاری تخلف محسوب می شود.

ج) اخراج غیر قانونی کارگر

در صورتی که کارفرما ، کارگر خود را بدون داشتن دلیل قانونی و بدون رعایت مراحل مقرر شده اخراج کند ، از قانون تخطی کرده است .

ت) آزار و اذیت کارگر در محیط  کار توسط کارفرما 

آزار و اذیت جسمی یا روانی کارگر ، تبعیض بر اساس جنسیت، بر اساس  نژاد، یا بر اساس مذهب، و هر نوع سوءاستفاده از قدرت در محیط کار توسط کارفرما نیز از تخلفات جدی کارفرمایان محسوب می‌شود. این اقدامات می‌توانند به طور قابل توجهی به سلامت روانی و جسمی کارگران آسیب بزند و محیط کار را برای کارگر ناامن کنند.

جمع آوری مدارک جهت شکایت از کارفرما : 

مدارک در فرآیند و پروسه ی  شکایت از کارفرما نقش حیاتی و مهم  دارند. بدون جمع آوری مدارک کافی ، اثبات تخلفات کارفرما دشوار میشود .

انواع مدارک جهت شکایت از کارفرما : 

اسناد مالی و حقوقی : 

فیش‌های حقوقی:

نگهداری فیش‌ حقوقی و نیز صورت‌ حساب‌های بانکی ای که نشان‌دهنده ی پرداخت‌های انجام‌شده توسط کارفرما است، می‌تواند در اثبات مواردی همچون عدم پرداخت کامل حقوق و یا عدم  پرداخت به موقع  آن ها بسیار مؤثر است .

قرارداد کاری بین کارگر و کارفرما :

نسخه‌ای از قرارداد کاری بین کارگر و کارفرما که جزئیات  شغلی نظیر حقوق و مزایا، و نیز تعهدات کارفرما را مشخص میکند، مبنای مهمی برای بررسی و ارزیابی تخلفات احتمالی کارفرما هستند.

بیمه تأمین اجتماعی کارگر : 

مدارک و مستنداتی که پرداخت و یا عدم پرداخت حق بیمه ی تأمین اجتماعی کارگر توسط کارفرما را تأیید می‌کنند . این مدارک و مستندات  شامل لیست‌های بیمه، پرینت سوابق بیمه‌ ، یا مکاتبات با سازمان تأمین اجتماعی میباشد و اهمیت بالایی در ارزیابی تخلفات کارفرما دارند .

مدارک دیگر برای شکایت از کارفرما : 

ضبط مکالمات یا ایمیل‌ های بین کارگر و کارفرما :

در صورت وجود، مکالمات صوتی و تصویری ضبط شده ، به همراه  ایمیل‌ها و پیام‌های متنی که میتوانند رفتارهای غیرقانونی را مستند می‌کنند.

شهادت همکاران کارگر: 

 اظهارات و  گواهی‌های همکاران یا شاهدان عینی که وقوع آزار و اذیت کارفرما ، تبعیض علیه کارگر ، یا سایر رفتارهای غیرقانونی از سوی کارفرما را میتوانند  تأیید کنند . 

گزارشات داخلی : 

هرگونه گزارش یا شکایتی که به واحد منابع انسانی و یا مدیران ارشد ، درباره ی  آزار و اذیت کارگر توسط کارفرما و یا تبعیض علیه او ارائه شده باشد .

لیست حضور و غیاب کارگر :

نگهداری و جمع آوری  لیست‌های حضور و غیاب و نیز  هر سند دیگری که ساعات کاری کارگر  را ثبت می‌کنند، برای اثبات ادعا هایی نظیر عدم پرداخت اضافه‌کاری کارگر توسط کارفرما  و یا تحمیل ساعات کار اضافی ، میتوانند در روند شکایت از کارفرما نقشی مهم ایفا کنند.

اسناد مربوط به تخلفات انضباطی کارگر:

اگر کارفرما به بهانه ی تخلفات انضباطی کارگر ، او را اخراج کرده باشد، جمع‌آوری اسنادی که نشان دهد این تخلفات واقعیت نداشتند و یا به‌ صورت ناعادلانه به کارگر نسبت داده شده‌اند، بسیار اهمیت دارد و موثر هستند.

مرجع رسیدگی برای شکایت از کارفرما :  

اداره کار و امور اجتماعی:

اولین مرجع برای رسیدگی به شکایت از کارفرما در ایران ، اداره ی کار و امور اجتماعی واقع در نزدیکی محل کار کارگر است . اداره ی کار و امور اجتماعی ،  وظیفه ی رسیدگی به مسائل کارگری و نیز اختلافات بین کارگر و کارفرما را بر عهده دارد.

هیئت‌ های تشخیص و حل اختلاف بین کارگر و کارفرما : 

اگر شکایت کارگر از کارفرما از طریق اداره ی کار و امور اجتماعی حل نشود، پرونده به هیئت‌های تشخیص و حل اختلاف ارجاع داده میشود . این هیئت‌ها مسئول رسیدگی به اختلافات بین کارگر و کارفرما  و سپس صدور رأی در زمینه ی شکایت از کارفرما هستند.

در ایران، هیئت‌های تشخیص و حل اختلاف معمولاً از سه نفر تشکیل می‌شوند. این هیئت‌ها شامل یک رئیس و دو عضو دیگر میباشد . رئیس هیئت معمولاً از سوی اداره کار و امور اجتماعی منصوب می‌شود . اما دو عضو دیگر می‌توانند از نمایندگان کارگران و کارفرمایان باشند. این ترکیب به هیئت کمک می‌کند تا تصمیمات عادلانه‌تری در مورد حل اختلافات بین کارگران و کارفرمایان  را اتخاذ کند.

دادگاه‌های عمومی یا انقلاب جهت بررسی پرونده ی  شکایت از کارفرما :

اگر هیئت‌های تشخیص و حل اختلاف بین کارگر و کارفرما  نتوانند پرونده ی شکایت را حل و فصل کنند و یا اگر کارگر به رأی آن‌ها اعتراض دارد، می‌تواند پرونده را به دادگاه‌های عمومی یا انقلاب ارجاع دهد. دادگاه‌ها ی عمومی یا انقلاب معمولاً در مواردی  پیچیده‌تر یا پرونده‌هایی که جنبه‌های کیفری دارند، اقدام به تصمیم‌گیری خواهند کرد.

هزینه ی وکیل برای پرونده ی شکایت از کارفرما : 

بدیهی است همانند هر امر حقوقی دیگری ، مراجعه به وکیلی توانمند و خبره میتواند راهگشا و بسیار کمک کننده باشد. 

وکیل اداره کار یک شخص کاربلد در زمینه ی قانون کار در ایران  است که در زمینه های کارفرما، بیمه ، حقوق ، دیوان عدالت اداری ، دفاع از حقوق کارگر و ده ها موضوعات دیگر آشنایی و تجربه دارد . وکیل اداره ی این توانایی را دارد تا به تمام اختلافاتی که بین کارگر و کارفرما  وجود دارد، پیگیری و رسیدگی کند . وکیل اداره کار نقش های مهمی دارد، زیرا هم می تواند موکل خود که ممکن است کارفرما یا کارگر باشد، را نماینده کند و هم وظایف دیگری را انجام دهد.و حتی در مواردی باعث توافق بین آن ها شود .

هزینه ی استخدام وکیل برای بررسی پرونده ی شکایت از کارفرما متغیر است و به عواملی نظیر پیچیدگی پرونده ، تجربه و سابقه  وکیل ، مدت زمان بررسی پرونده و… دارد .

اشتباهی که اکثر طرفین درگیر پرونده های شکایت از کارفرما می کنند ، این است که به دلیل هزینه های وکیل از استخدام وکیل صرف نظر میکنند و تصمیم می گیرند خودشان پرونده را به پیش ببرند! در صورتی که هزینه های نبود وکیل کاربلد و خبره می توانند بسیار بیشتر از استخدام وکیل باشد!

مدت زمان قانونی برای ثبت شکایت از کارفرما : 

مدت زمان قانونی برای ثبت شکایت از کارفرما در ایران به نوع تخلف و همچنین به شرایط این  پرونده ها بستگی دارد:

اگر شکایت از کارفرما به دلیل عدم پرداخت حقوق باشد ،کارگر  باید شکایت خود را نهایتا تا شش ماه بعد  از تاریخ عدم پرداخت حقوق یا مزایا ثبت کند.

برای شکایت از اخراج غیرقانونی کارگر توسط کارفرما، معمولاً باید شکایت از کارفرما  را حداکثر تا سه ماه پس از تاریخ اخراج کارگر به ثبت رساند.

برای سایر تخلفات توسط کارفرما، کارگر بهتر است که شکایت خود را در کوتاه‌ ترین زمان ممکن و طبق مهلت‌های تعیین‌شده در قوانین و مقررات مربوط به کار ثبت کند. 

مدت زمان رسیدگی به پرونده ی شکایت از کارفرما : 

مدت زمان رسیدگی به پرونده های شکایت از کارفرما در کشور  ایران  به عوامل متفاوتی بستگی دارد  و به طور کلی کاملا متغیر میباشد .

در اداره کار و امور اجتماعی، رسیدگی به پرونده ی شکایت از کارفرما  معمولاً از چند هفته تا چند ماه طول میکشد  که این زمان کاملا بستگی به پیچیدگی های این پرونده و یا حتی  حجم کار اداره دارد.

هیئت‌های تشخیص و حل اختلاف در ایران ممکن است چند ماه برای بررسی و صدور رأی زمان نیاز داشته باشند اما  با این حال، زمان دقیق بستگی به تعداد پرونده‌ ها و پیچیدگی جزئیات پرونده ی شکایت علیه کارفرما دارد.

اگر پرونده ی شکایت از کارفرما  به دادگاه‌های عمومی یا انقلاب  ارجاع داده شود، این فرآیند دادرسی ممکن است طولانی‌ تر بشود و چندین ماه یا حتی چند سال‌ به طول انجامد، به ویژه در موارد پیچیده یا پرونده‌هایی که ممکن است جنبه‌های کیفری داشته باشند .

چطور میشود به نتیجه ی پرونده ی شکایت از کارفرما اعتراض کرد ؟

ابتدا کارگر باید متن حکم دادگاه  و یا رأی صادرشده را به دقت مطالعه کند  و دلایل نارضایتی خود از این  تصمیم را مشخص کند.

سپس کارگر باید با توجه به دلایل خود،  لایحه‌ای رسمی و نیز مستند تهیه کند. این لایحه باید شامل توضیحات و دلایل اعتراض کارگر به حکم پرونده ی شکایت از کارفرمای خود باشد. یپس این لایحه  به مراجع قانونی مربوطه ارائه شود.

پس از ارائه ی این  لایحه ی  اعتراض، کارگر لازم است تا  پیگیری‌ های لازم برای بررسی و رسیدگی به اعتراض را انجام بدهد. این پیگیری ها شامل حضور در جلسات دادگاه و همچنین ارائه ی مستندات جدید در صورت لزوم میباشد.

توافق کارگر با کارفرما : 

مواردی پیش می آید که کارفرما میتواند با کارگر خود مذاکره کند و از پیگیری ها و هزینه های مالی شکایت جلوگیری کند . کارفرما میتواند  با کارگر خود به‌طور مستقیم و با احترام گفت‌وگو و بحث کند. و نیز سعی کند تا به درکی مشترک با کارگر خود برسد و مشکلات را شناسایی کند. این گفتگو بهتر است  بدون پیش‌داوری و با هدف رسیدن به یک راه‌حل مسالمت‌آمیز انجام شود. سپس با توجه به مشکلات مطرح‌شده توسط کارگر ، پیشنهاداتی برای حل مشکلات توسط طرفین ارائه شود . این پیشنهادات می‌تواند شامل پرداخت مطالبات معوق و نیز بهبود شرایط کاری باشد .

 اگر کارفرما و کارگر به توافق رسیدند، پیشنهاد می‌شود که حتما توافق‌نامه‌ای کتبی با یکدیگر تنظیم کنند که جزئیات توافقات و هرگونه شرایط اضافی را مشخص کند. این سند باید به امضای هر دو طرف برسد تا اعتبار قانونی داشته باشد.

نمونه فرم شکایت از کارفرما

ریاست محترم هیئت تشخیص / حل اختلاف دعاوی کارگر و کارفرما استان ……..

با سلام

احتراماً به استحضار می رساند:

اینجانب برای شرکت ………. از تاریخ ……….. تا ……….. به مدت ……… مشغول به کار بوده ام. بیان دلیل شکایت بدون توضیحات زیاد نظیر اخراج کارمند بدون دلیل قانع‌کننده و قانونی، همچنین عدم پرداخت حقوق، حق بیمه، سنوات، عیدی و پاداش به صورت کامل و به موقع.

لذا با استناد به ماده 29 قانون کار، رسیدگی و صدور رای مبنی بر مطالبات قانونی خود از جمله بازگشت به کار، حقوق و مزایا، عیدی و پاداش، حقوق مرخصی استفاده نشده، افزایش دستمزد، سنوات خدمت، طرح طبقه بندی، فوق العاده اضافه کاری و … را تقاضا دارم.