مجازات ضرب و جرح عمدی و غیر عمدی⚖️🔪(نحوه شکایت به کمک به وکیل)

معنی ضرب و جرح

ضرب به عملی گفته می شود که به موجب آن آثاری مانند کوفتگی، ورم، کبودی، سرخی، سیاه شدن و پیچ خوردن  بدون خونریزی و شکستگی ایجاد گردد و جرح به عملی گفته می شود که سبب از هم گسیختگی بافت های بدن فرد شده و منجر به ایجاد بریدگی و پارگی گردد و اغلب با خونریزی همراه است مانند پارگی پوست، شکستن استخوان، نقص یا قطع عضو و …

انواع ضرب و جرح عمدی

1. ضرب و جرح ساده (کبودی، تورم، خراش سطحی)
2. ضرب و جرح منجر به شکستگی استخوان
3. ضرب و جرح با سلاح سرد یا گرم
4. ضرب و جرح منجر به نقص عضو یا از کارافتادگی دائم
5. ضرب و جرح منجر به مرگ (شبه‌عمد یا عمدی)

به موجب ماده 290 قانون مجازات اسلامی، جنایات عمدی شامل موارد ذیل می باشد:

الف) زمانی که شخص قصد وارد آوردن جنایتی را داشته باشد، آن جنایت عمدی است مانند فردی که قصد قطع پای دیگری را داشته باشد.

ب) هرگاه شخص عملی را عمدا مرتکب گردد که نوعاً موجب جنایت شود، حتی اگر قصد وارد کردن جنایت را نداشته باشد. به عنوان مثال شخصی دیگری را از ارتفاع پرت می کند و شخص فلج می شود در چنین حالتی شخص قصد فلج کردن او را نداشته اما عمل شخص که همان پرت کردن از ارتفاع است نوعاً موجب جنایت شده است.
ج)  هرگاه شخص نه قصد وارد آوردن جنایت را داشته باشد و نه عملی که مرتکب می شود نسبت به افراد متعارف، نوعا موجب جنایت است اما نسبت به مجنی علیه به دلیل ضعف، بیماری، پیری و… موجب جنایت می گردد به شرط آنکه جانی نسبت به وضع شخص آگاه بوده باشد. به عنوان مثال شخص فرد پیری را می ترساند و این امر موجب سکته ناقص در او می گردد.

د) شخص قصد وارد کردن جنایت را داشته اما شخص خاصی مدنظرش نبوده است. مانند بمب گذاری

تبصره 1: در بند(ب) عدم آگاهی و توجه مرتکب باید اثبات گردد و در صورت عدم اثبات، جنایت عمدی است مگر جنایت واقع شده فقط به علت حساسیت زیاد موضع آسیب، واقع شده باشد و حساسیت زیاد موضع آسیب نیز غالباً شناخته شده نباشد که در این صورت آگاهی و توجه مرتکب باید اثبات شود و در صورت عدم اثبات، جنایت عمدی ثابت نمی‌شود.

تبصره 2: در بند(پ) باید آگاهی و توجه مرتکب به اینکه کار نوعاً نسبت به مجنیٌ علیه، موجب جنایت واقع شده یا نظیر آن می‌شود ثابت گردد و درصورت عدم اثبات، جنایت عمدی ثابت نمی‌شود.

عناصر تشکیل دهنده جرم ضرب و جرح عمدی

الف) عنصر قانونی: به موجب ماده ۶۱۴ در کتاب پنجم از قانون مجازات اسلامی “هر کس عمداً به دیگری جرح یا ضربی وارد آورد که موجب نقصان یا شکستن یا از کار افتادن عضوی از اعضاء یا منتهی به مرض دائمی یا فقدان یا نقص یکی از حواس یا منافع یا زوال عقل مجنی‌علیه گردد در مواردی که قصاص امکان نداشته باشد، چنانچه اقدام وی موجب اخلال در نظم و صیانت و امنیت جامعه یا بیم تجری مرتکب یا دیگران گردد به حبس درجه شش محکوم خواهد شد و در صورت درخواست مجنی علیه مرتکب به پرداخت دیه نیز محکوم می شود.

تبصره: در صورتی که جرح وارده منتهی به ضایعات فوق نشود و آلت جرح اسلحه یا چاقو و امثال آن باشد، مرتکب به سه ماه تا یک سال حبس محکوم خواهد شد.”

ب) عنصر مادی: در واقع همان نمود خارجی یا تبلور عمل پیش بینی شده مرتکب در عالم خارج و ماده می باشد که به صورت کبودی، شکستگی، قطع عضو یا … ظاهر می گردد.   

ج) عنصر معنوی: همان قصد مجرمانه ای است که مجرم در هنگام انجام جرم داشته و از قبل نیت آن را در ذهن پرورانده و در زمان وقوع جرم آن را محقق می نماید که شامل علم و سوء نیت و انگیزه مرتکب است.

نحوه اثبات ضرب و جرح عمدی

1) دو بار اقرار ضارب

2) شهادت شهود

3) نظریه پزشکی قانونی

4) فیلم و عکس یا ادله اثبات ادعا

5) سوگند یا قسامه

6) علم قاضی

نکته: در خصوص سوگند یا قسامه باید لوث وجود داشته باشد، لوث بدین معنی است که با توجه به روند رسیدگی و قرائن پرونده برای قاضی ظن و گمان ایجاد شده اما هیچ مدرکی وجود نداشته باشد. 

مجازات ضرب و جرح عمدی

مستنداً به ماده 614 قانون مجازات اسلامی، در صورتی که قصاص امکان نداشته باشد، قانونگذار دو تا پنج سال حبس برای این جرم پیش بینی نموده است لیکن مطابق قانون کاهش مجازات حبس های تعزیری میزان مجازات این جرم تغییر کرده است و مرتکب جرم به حبس درجه شش یعنی شش ماه تا دو سال محکوم خواهد شد. همچنین در صورت تقاضای آسیب دیده، مرتکب به پرداخت دیه نیز محکوم می گردد.برای اینکه جرح موجب قصاص شود می بایست شرایط عمومی قصاص وجود داشته باشد و در صورتی حکم به قصاص داده می شود که جرم عمدی بوده و مرتکب جرم پدر یا از اجداد پدری فرد آسیب دیده نباشد و نیز مجنیٌ علیه هم عاقل و در دین با مرتکب مساوی باشد.

در قصاص می بایست موارد ذیل رعایت شود

1) محل عضو مورد قصاص با مورد جنایت یکی باشد.

2) قصاص با مقدار جنایت مساوی باشد.

3) قصاص موجب تلف جانی با عضو دیگر نباشد.

4) قصاص عضو سالم در مقابل عضو ناسالم نباشد.

5) تساوی اعضا در اصلی بودن اعضا

6) در قصاص عضو زن و مرد برابرند و مرد مجرم به سبب نقص عضو یا جرحی که به زن وارد می آورد به قصاص عضو مانند آن محکوم می شود.

مجازات ضرب و جرح عمدی ساده

در ضرب و جرح عمدی ساده که تنها منجر به کبودی، تورم یا خراش سطحی می‌شود، مرتکب موظف به پرداخت دیه متناسب با آسیب وارده است. برای مثال، طبق قانون دیه کبودی بسته به رنگ آن (آبی، سبز یا سرخ) متفاوت است و از یک‌هزارم تا سه‌هزارم دیه کامل مرد مسلمان در نظر گرفته می‌شود.

مجازات ضرب و جرح عمدی منجر به شکستگی

طبق قانون، شکستگی استخوان بسته به نوع و محل آن، دیه متفاوتی دارد. اگر شکستگی درمان شود و بدون نقص جوش بخورد، مرتکب باید نصف دیه همان عضو را بپردازد. اگر شکستگی کامل و بدون درمان باشد، دیه کامل عضو تعلق می‌گیرد. علاوه بر دیه، در صورت شدت آسیب، دادگاه می‌تواند مرتکب را به حبس از ۶ ماه تا ۳ سال محکوم کند.

مجازات ضرب و جرح عمدی با سلاح سرد

استفاده از سلاح سرد در ضرب و جرح عمدی از عوامل تشدید مجازات است. طبق ماده ۶۱۴ و قانون تشدید مجازات به‌کارگیری سلاح سرد، فرد مرتکب علاوه بر پرداخت دیه، به حبس از ۶ ماه تا ۲ سال محکوم خواهد شد. اگر حمل و استفاده از سلاح سرد موجب ایجاد رعب و وحشت عمومی شود، مجازات شدیدتری نیز در نظر گرفته می‌شود.

آیا جرم ضرب و جرح عمدی قابل گذشت است ؟

از آنجایی که نیاز به شکایت شاکی خصوصی جهت به جریان افتادن پرونده وجود دارد، و در صورتی که مجازات آن قصاص باشد، و جرم در حدی نباشد که موجبات اخلال در نظم و امنیت عمومی را ایجاد نماید، مجازات قصاص قابل گذشت می باشد و شاکی می تواند در هر مرحله از رسیدگی و حتی در زمان اجرای حکم از شکایت کیفری خود گذشت کند.

ضرب و جرح غیرعمدی

ضرب و جرح غیرعمدی بدین معناست که شامل تعاریف ضرب و جرح عمدی نشود و نه قصد و سوء نیتی وجود داشته باشد و نه نوعاً کشنده باشد. لذا در صورتی که مرتکب قصد انجام جنایت را نداشته باشد و صدمه وارده نیز کشنده مطلق و نوعی نباشد، ضرب و جرح غیرعمد محسوب شده و مرتکب تنها به پرداخت دیه محکوم خواهد شد.

نحوه اثبات ضرب و جرح غیرعمدی

برای اثبات ضرب و جرح غیرعمدی در دادگاه، ابتدا باید وجود صدمه بدنی و رابطه آن با رفتار متهم ثابت شود. مهم‌ترین مدارک شامل گزارش پزشکی قانونی، شهادت شهود، تصاویر یا فیلم از محل حادثه و هرگونه مدرک مستند است. در ضرب و جرح غیرعمدی، مرتکب قصد آسیب رساندن نداشته و تنها بی‌احتیاطی یا سهل‌انگاری موجب صدمه شده است. بنابراین، برای کاهش مسئولیت، ارائه مدارک دال بر نبود عمد، رعایت استانداردها و اقدامات پیشگیرانه اهمیت دارد. دادگاه با بررسی شدت آسیب و مدارک موجود، میزان مسئولیت و مجازات را تعیین می‌کند که معمولاً شامل پرداخت دیه و در موارد شدید، حبس کوتاه‌مدت تعزیری خواهد بود.

دفاع مشروع در ضرب و جرح

دفاع مشروع از جمله علل موجهه جرم است و مطابق قانون دفاع مشروع بدین معناست که هرگاه فردی در مقام دفاع از نفس، عرض، ناموس، مال یا آزادی تن خود یا دیگری در برابر هرگونه تجاوز یا خطر فعلی یا قریب الوقوع با رعایت مراحل دفاع مرتکب رفتاری شود که طبق قانون جرم محسوب می شود، درصورت اجتماع شرایط زیر مجازات نمی شود:

1) رفتار ارتکابی برای دفع تجاوز یا خطر ضرورت داشته باشد.

2) خطر و تجاوز به سبب اقدام آگاهانه یا تجاوز خود فرد و دفاع دیگری صورت نگرفته باشد.

3) دفاع مستند به قرائن معقول یا خوف عقلایی باشد.

4) توسل به قوای دولتی بدون فوت وقت عملاً ممکن نباشد یا مداخله آنان در دفع تجاوز و خطر مؤثر واقع نشود.

علاوه بر موارد ذکر شده در دفاع مشروع، سن، شخصیت، اخلاق، مرد یا زن بودن فرد نیز در نظر گرفته می شود.

نکته: چنانچه اثبات و احراز شود که مرتکب در حال دفاع مشروع بوده است، عنوان جرم از عمل او برداشته می­شود در نتیجه آن شخص مجرم نیست و هیچگونه مجازاتی هم ندارد.که برای اثبات می توانید از مشاوره وکیل پایه یک دادگستری استفاده کنید

تفاوت ضرب و شتم با ضرب و جرح

شتم به معنای ناسزا گفتن است و در قانون مجازات اسلامی تحت عنوان توهین و قذف تعریف و برای آن مجازات در نظر گرفته شده است و به لحاظ مواد قانونی به توهین ساده و مشدد تقسیم می گردد.

دیه ضرب و جرح در ماه های حرام

اگر جرم ضرب و جرح در ماههای حرام مانند رجب، ذیعقده، ذی حجه، محرم صورت گیرد دیه مرتکب جرم تغلیظ نمی شود یعنی یک سوم به میزان دیه اضافه نمی شود، زیرا تغلیظ دیه فقط مختص قتل است.

مرجع صالح به رسیدگی به جرم ضرب و جرح

مرجع صالح برای رسیدگی به جرایم ضرب و جرح عمدی و غیرعمدی، دادسرا و دادگاه کیفری است. ابتدا پرونده در دادسرا مطرح می‌شود و بازپرس با بررسی شواهد، مدارک پزشکی قانونی و شهادت شهود، تصمیم می‌گیرد که آیا پرونده جهت رسیدگی به دادگاه ارسال شود یا خیر. در مرحله بعد، دادگاه کیفری یک یا دو (بسته به شدت صدمه و مجازات قانونی) صالح به صدور حکم است. جرایم قابل گذشت مانند ضرب و جرح عمدی ساده، در صورتی که شاکی رضایت دهد، ممکن است پرونده مختومه شود، اما جرایم منجر به نقص عضو یا مرگ حتی با گذشت شاکی، قابل پیگیری عمومی هستند.می تواند مطلب مدت زمان رسیدگی به شکایت کیفری را مطالعه کنید

نمونه شکوائیه ضرب و جرح

شاکی: مشخصات شخص آسیب دیده  

مشتکی عنه: مشخصات مرتکب جرم

اتهام: ایراد ضرب و جرح عمدی

دلایل و مستندات: گواهی پزشکی قانونی- شهادت شهود- تحقیق و معاینه محل- فیلم و عکس از زمان وقوع حادثه

تاریخ و نشانی محل وقوع جرم:

دادستان محترم دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان ——-

با سلام

احتراماً با تقدیم شکایت حاضر مستحضر می دارد که؛

اینجانب جهت خرید پوشاک به مجتمع تجاری —- در مورخ —- مراجعه نمودم و مشتکی عنه نیز همزمان با بنده وارد پارکینگ مجتمع شده و به دلیل جای پارک خودرو با بنده درگیر و اینجانب را مورد ضرب و جرح قرار دادند که تصاویر دوربین مدار بسته و گواهی پزشکی قانونی و شهادت شهود حاضر در صحنه مؤید صدق ادعای اینجانب است. لذا تقاضای تعقیب و مجازات کیفری و صدور حکم محکومیت مشارالیه از آن مقام محترم قضایی را استدعا دارم.

البته با توجه به اینکه این یک مطلب آماده می باشد حتما پیشنهاد می شود برای تنظیم شکواییه از یک وکیل پایه یک دادگستری مشاوره بگیرید

وکیل ضرب و جرح

وکیل متخصص در امور ضرب و جرح نقش حیاتی در رسیدگی به پرونده‌های کیفری و حقوقی ایفا می‌کند. این وکیل با تسلط بر قانون مجازات اسلامی، نحوه محاسبه دیه، شرایط قصاص و تشدید یا تخفیف مجازات، می‌تواند به موکل در دفاع از حقوق خود، تنظیم شکایت یا پاسخ به اتهامات، مذاکره برای مصالحه و گذشت شاکی کمک کند. داشتن وکیل ضرب و جرح حرفه‌ای و یا وکیل مطالبه دیه نه تنها شانس موفقیت در دادگاه را افزایش می‌دهد، بلکه از بروز اشتباهات حقوقی و پرداخت مجازات‌های اضافی جلوگیری می‌کند.

چگونه به کمک وکیل از ضرب و جرح عمدی شکایت کنیم

برای شکایت از ضرب و جرح عمدی، بهترین راهکار استفاده از وکیل متخصص کیفری است. وکیل ابتدا با بررسی مدارک، گزارش پزشکی قانونی، شهادت شهود و هر مدرک مستند دیگر، پرونده را آماده می‌کند و سپس شکایت رسمی را در دادسرا ثبت می‌کند. در مرحله تحقیقات، وکیل می‌تواند تنظیم لایحه، مذاکره برای گذشت شاکی، و ارائه دفاعیات قانونی را بر عهده گیرد تا حقوق موکل کاملاً محفوظ بماند. حضور وکیل حرفه‌ای علاوه بر اینکه مسیر رسیدگی را شفاف و سریع می‌کند، احتمال موفقیت در دریافت دیه یا اجرای مجازات قانونی متهم را به‌طور چشمگیر افزایش می‌دهد.