یکی از روش های برهم زدن ازدواج، فسخ نکاح می باشد. زمانی که ممکن است بنابر دلایل مختلفی ازدواج موجب زیان هر یک از طرفین گردد، شخص متضرر می تواند بسته به شرایطی ازدواج را فسخ نماید. ذیلاً دلایل مختلفی که ممکن است موجب فسخ نکاح گردد، بررسی می نماییم.
عیوبی که وجود آن ها در مرد موجب حق فسخ برای زن می شود:
به موجب ماده 1122 قانون مدنی: “هرگاه مرد ناتوان از انجام عمل زناشویی باشد، قانون به زن حق می دهد که ازدواج را فسخ نماید:
1) عنن: ناتوانی مرد در نعوظ به شرط آن که بعد از مدت گذشت یک سال از تاریخ رجوع زدن به دادگاه، رفع نشود حتی اگر عنن بعد از ازدواج نیز ایجاد شود، حق فسخ زن باقی خواهد بود.
2) خصاء: عارضه مربوط به اخته شدن مرد می باشد.
3) مقطوع بودن آلت تناسلی.
عیوبی که وجود آن ها در زن موجب حق فسخ برای زن می شود:
به موجب ماده 1123 قانون مدنی: “هر گاه زن دارای عیوبی باشد و مرد بدون آگاهی نسبت به آنها با زن ازدواج کرده باشد، به موجب قانون مرد حق فسخ ازدواج را خواهد داشت.
1) قِرَن: استخوانی است در فرج که مانع جماع می گردد.
2) جزام: بیماری خوره
3) بَرَص: نوعی بیماری پوستی که بر اثر آن لک های سیاه یا سفید در بدن بوجود می آید.
4) افضاء: یکی شدن مجرای بول و حیض را افضاء می گویند.
5) زمین گیری: فلج شدن شخص بطوری که ناتوان از انجام هر فعالیتی گردد.
6) نابینایی از هر دو چشم.
عیوب مشترک در زن و مرد که موجب حق فسخ نکاح برای هر یک از طرفین می گردد:
به موجب ماده 1121 قانون مدنی جنون هر یک از زوجین به شرط استقرار، اعم از اینکه مستمر و دائمی باشد، برای طرف مقابل موجب حق فسخ ازدواج می گردد. برطبق نظر فقها، جنون یعنی اختلال عقل. منظور از اختلال عقل این است که شخص نتواند وظایف عادی و معمولی خود را انجام دهد، در انجام آنها نامتعادل گردد. لازم به ذکر است فراموشی سریع الزوال و هم چنین بیماری صرع (غش) عیوب محسوب نمی گردد.
نکته: عیوب زن باید در زمان عقد نکاح وجود داشته باشند تا برای مرد حق فسخ داشته باشد و چنانچه به جهتی نظیر درمان یا جراحی عیب برطرف گردد، نمی توان به استناد عیب سابق برای مرد حق فسخ قائل شد.
در طرح این دعوی، مشاوره حقوقی با وکیل خوب، با تجربه و متخصص می تواند کمک شایانی به شما نماید تا در سریعترین زمان ممکن، بهترین نتیجه را در پرونده مطروحه کسب نمائید. بنیاد حقوقی سخن آرا، دارای کادری مجرب در خصوص دعاوی خانواده (وکیل خانواده) آماده ارائه خدمات در زمینه وکالت در دعاوی و ارائه مشاوره حقوقی در کرج و تهران می باشد.
حق فسخ نکاح به دلیل فریب در ازدواج
تدلیس یا فریب در ازدواج به هر یک از طرفین حق فسخ می دهد. یعنی هر یک از طرفین به خود صفت هایی را نسبت بدهد که دارای آن ها نیست. مثلاً خواستگار خودش را ثروتمند و یا متخصص معرفی نماید، اما بعد از جاری شدن عقد عروس بفهمد تمام چیزهایی که تصور مینموده، دروغ بوده است.
حق فسخ نکاح به دلیل تخلف از شروط صفت
اگر صفت خاصی که دارای نفع و فایده عقلایی باشد در هر یک از طرفین شرط شده باشد و بعد از وقوع عقد مشخص گردد که شخص دارای این صفت نیست، طرف مقابل حق فسخ را دارا می شود، البته این حق مشروط به آن است که صفت مذکور دلیل اصلی ازدواج و دارای منفعت عقلایی باشد.
نحوه ثبت رسمی فسخ نکاح:
همانند ازدواج و طلاق، شخص می بایست به دادگاه مراجعه نموده و پس از صدور حکم از سوی دادگاه فسخ نکاح را در دفاتر ازدواج و طلاق ثبت نماید.
قواعد فسخ نکاح:
1) حق فسخ نکاح قابل اسقاط بوده و هر یک از طرفین می توانند از این حق خود صرف نظر نمایند.
2) حق فسخ نکاح به ارث نمی رسد و پس از فوت نکاح مخل شده و موردی جهت فسخ باقی نخواهد ماند.
3) فسخ نکاح یک طرفه است و نیازی به رضایت طرف مقابل نمی باشد.
4) دارنده حق فسخ باید عاقل، بالغ و رشید باشد.
5) اگر پس از ازدواج، مرد دچار جنون شود، زن حق فسخ خواهد شد، ولی اگر پس از ازدواج زن دچار جنون گردد، مرد نمی تواند نکاح را فسخ نماید.
6) اگر با علم به جنون شخص با فرد مجنون ازدواج نماید، دیگر نمی تواند از حق فسخ خود استفاده نماید.
7) عده فسخ نکاح مانند عدهه طلاق است و تفاوتی با یکدیگر ندارند.
8) حق فسخ فوری است و شخص می بایست به محض اطلاع از این حق استفاده نماید.
مرجع صالح به رسیدگی به فسخ نکاح:
چنانچه درخواست فسخ توسط مرد مطرح گردد، دادگاه صالح به رسیدگی، دادگاه خانواده محل اقامت زوجه می باشد و در صورتی که زن درخواست فسخ را مطرح نماید، دادگاه خانواده محل اقامت زوج یا زوجه صالح به رسیدگی می باشند.
مهریه در فسخ نکاح:
اگر فسخ نکاح قبل از نزدیکی باشد، زن حق مهریه ندارد مگر در صورت عنن بودن مرد که در این حالت زن محق نصف مهریه است. هر گاه فسخ نکاح بعد از نزدیکی باشد، زن مستحق همه مهریه می گردد. بنا به نظر اکثر حقوقدانان در صورت فسخ به تدلیس، اگر تدلیس از جانب زن باشد، به هیچ وجه مهریه به ایشان تعلق نمی گیرد.
نمونه دادخواست فسخ نکاح:
خواهان: (مشخصات زوجه)
خوانده: (مشخصات زوج)
خواسته: فسخ نکاح به دلیل جنون ادواری خوانده
دلایل و مستندات: 1- تصویر عقدنامه 2- مدارک پزشکی 3- ارجاع امر به پزشکی قانونی
ریاست محترم دادگاه خانواده شهرستان ——
با سلام
احتراماً به استحضار می رساند اینجانبه و زوج مستند به عقدنامه پیوست در تاریخ —– به عقد دائم یکدیگر درآمده لیکن قبل از شروع زندگی مشترک متوجه جنون ادواری خوانده گردیدم و با تحقیق و بررسی مشخص گردید ایشان سال هاست تحت نظر پزشک بوده و جهت این بیماری دارو مصرف می نمایند که مدارک پزشکی ایشان به پیوست تقدیم می گردد و جهت احراز واقع امر تقاضای ارجاع امر به پزشکی قانونی را از محضر عالی استدعا دارم.
علیهذا با عنایت به مراتب معروضه و مستند به ماده 1121 قانون مدنی تقاضای رسیدگی و صدور حکم به فسخ نکاح از آن مقام محترم قضایی مورد تقاضا می باشد.
