تعریف اجرت المثل ایام تصرف
هنگامی که فردی مالک مالی باشد، علاوه بر حق مالکیت، حق بهره برداری و انتفاع از آن مال را نیز دارد. چنانچه شخصی مالک قسمتی از ملک بوده (یعنی مالک مشاعی) یا اصلاً مالک نباشد، و به واسطه زور و غلبه و یا به هر دلیل دیگری بدون اذن و اجازه مالک از مال موردنظر بهره برداری و آن را تصرف نماید و رفتار مالک نیز مؤید رضایت صریح و ضمنی نباشد و آن شخص مانع از استفاده مالک از آن مال گردد، به جهت تلف منافع و جبران خسارت وارده به مالک، آن فرد محکوم به پرداخت خسارت شده که این خسارت، اجرت المثل ایام تصرف نامیده می شود.
نحوه طرح دعوی مطالبه اجرت المثل ایام تصرف و مرجع رسیدگی کننده به آن
دعوی مطالبه اجرت المثل ایام تصرف دعوی مالی بوده که با توجه به موقعیت ملک و شرایط و مدت بهره برداری از آن مورد محاسبه قرار می گیرد که به دو دسته تقسیم می شود:
الف) در صورتی که مبلغ اجرت المثل ایام تصرف کمتر از 20 میلیون تومان باشد، مرجع صالح جهت رسیدگی، شورای حل اختلاف محل وقوع ملک می باشد.
ب) هنگامی که مبلغ اجرت المثل ایام تصرف بیشتر از 20 میلیون تومان باشد، مرجع صالح جهت رسیدگی، دادگاه حقوقی محل وقوع ملک خواهد بود.
ارکان کلی جهت طرح دعوی مطالبه به شرح ذیل می باشد
– خواهان دعوا می بایست مالک ملک یا ذینفع باشد.
2- خوانده در ملک متصرف و این تصرف محرز باشد. (از دلایل اثبات تصرف تحقیقات و معاینه محل و شهادت شهود می باشد)
3- تصرف خوانده به نحو عدوانی و بدون اذن و اجازه مالک باشد.
نکات مهم
1- جهت تعیین میزان اجرت المثل ایام تصرف، در اولین جلسه رسیدگی قرار کارشناسی صادر و مهلت چند روزه تعیین تا خواهان دعوی نسبت به پرداخت حق الزحمه کارشناسی اقدام نماید که پس از واریز حق الزحمه، مبلغ اجرت المثل توسط کارشناس منتخب محاسبه و طی نظریه صادره اعلام می گردد.
2- چنانچه خواهان نسبت به پرداخت حق الزحمه کارشناس در مدت تعیینی اقدام ننماید، قرار رد دادخواست صادر خواهد شد.
3- نظریه کارشناسی به طرفین ابلاغ و طی مهلت مقرر قابل اعتراض بوده و با پرداخت حق الزحمه کارشناسان از سوی اعتراض کننده، موضوع به هیأت های کارشناسی جهت بررسی و ارائه نظریه جدید ارجاع می گردد.
4- در صورتی که ملک مشاعی باشد و تنها یک نفر از مالکین مشاعی بدون آنکه اذن و اجازه از مالکین دیگر داشته باشد، از آن بهره برداری نماید، مالکین دیگر می توانند نسبت به قدرالسهم خود مطالبه اجرت المثل ایام تصرف نمایند.
نمونه دادخواست مطالبه اجرت المثل ایام تصرف ملک:
اجرت المثل ایام تصرف
خواهان: (مشخصات مالک/ مالکین)
خوانده: (مشخصات متصرف/ متصرفین)
خواسته: تقاضای صدور حکم بر محکومیت خوانده به پرداخت اجرت المثل ایام تصرف سه دانگ مشاع از ششدانگ یک واحد آپارتمان مسکونی به پلاک ثبتی —- فرعی از —- اصلی به متراژ —— واقع در ———- از تاریخ —– (شروع تصرف) لغایت —— (پایان تصرف یا لغایت صدور و اجرای حکم) با جلب نظر کارشناس رسمی دادگستری به انضمام مطالبه خسارات دادرسی و حق الزحمه کارشناسی
دلایل: 1- سند مالکیت 2- استعلام از اداره ثبت اسناد و املاک 3- تحقیقات و معاینه محل
4- استشهادیه و استماع شهادت شهود
ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان ——
با سلام
احتراماً به استناد اسناد و دلایل پیوست در تبیین خواسته تقدیمی مستحضر می دارد؛
اینجانب مالک سه دانگ مشاع از ششدانگ یک واحد آپارتمان مسکونی به مشخصات مندرج در ستون خواسته و مطابق با سند مالکیت تقدیمی می باشم که خوانده از تاریخ —— بدون اذن و اجازه اینجانب در ملک متصرف و مانع از بهره برداری اینجانب از آپارتمان موصوف گردیده است. لذا با عنایت به مراتب معروضه تقاضای رسیدگی قانونی و صدور حکم به پرداخت اجرت المثل ایام تصرف از تاریخ —– لغایت صدور و اجرای حکم به انضمام کلیه خسارات دادرسی و حق الزحمه کارشناسی از آن مقام محترم قضایی را استدعا دارم.
