مهر المثل

برای پاسخ به این پرسش که مهر المثل زن در حقوق چیست؟ ابتدا باید، در خصوص مهر المسمی و شرایط تعیین مهر المثل، توضیح دهیم و پس از آن، به این پرسش که مقصود از مهر المثل زن در حقوق چیست؟ پاسخ دهیم.

همانطور که در عرف مرسوم است، زن و مرد زمان عقد نکاح، مهریه زن را تعیین می کنند که به این نوع مهریه، مهر المسمی گفته میشود.

حال در مواردی مهریه زن درهنگام انعقاد عقد نکاح دائم، توسط طرفین عقد ( زوجین ) مشخص نمی گردد و پرسشی که مطرح می شود، این خواهد بود که تکلیف مهریه زن، در این شرایط، چگونه خواهد بود؟

برای بررسی بهتر این موضوع، باید، به ماده چهار ماده  1087، 1093، 1099 و 1100 قانون مدنی، مراجعه نماییم. این مواد، به ترتیب، مقرر می دارند:

• ماده 1087 قانون مدنی : “اگر در نکاح دائم، مهر ذکر نشده یا عدم مهر شرط شده باشد، نکاح صحیح است و طرفین می توانند، بعد از عقد، مهر را به تراضی معین‌ کنند و اگر قبل از تراضی بر مهر معین، بین آن ها نزدیکی واقع شود، زوجه مستحق مهرالمثل خواهد بود.” 
• ماده 1093 قانون مدنی “هر گاه مهر در عقد ذکر نشده باشد و شوهر قبل از نزدیکی و تعیین مهر، زن خود را طلاق دهد، زن مستحق مهرالمتعه است و اگر بعد از ‌آن طلاق دهد، مستحق مهر المثل خواهد بود.”
• ماده 1099 قانون مدنی “در صورت جهل زن به فساد نکاح و وقوع نزدیکی، زن، مستحق مهرالمثل است.”
• ماده 1100 قانون مدنی “در صورتی مهرالمسمی مجهول باشد یا مالیت نداشته باشد یا ملک غیر باشد، در صورت اول و دوم، زن مستحق مهرالمثل خواهد ‌بود و در صورت سوم، مستحق مثل یا قیمت آن خواهد بود مگر اینکه صاحب مال، اجازه نماید.” با توجه به موارد قانونی مطرح شده فوق در این شرایط، با توجه به وقوع نزدیکی یا عدم وقوع نزدیکی، قبل از تعیین مهر برای زن، امکان تعیین یکی انواع مهریه برای او، وجود خواهد داشت.

مهرالمثل زن چقدر است

یکی از سوالات رایج در خصوص مهر المثل زن، این است که مهر المثل زن، چقدر است و مبلغ دقیق مهر المثل زن، در کدام ماده قانونی آمده است؟ لذا در این بخش از مقاله، قصد داریم تا با استناد به قانون مدنی، به این پرسش ها پاسخ دهیم و میزان و مبلغ مهر المثل زن را بگوییم.

نحوه محاسبه و تعیین مهر المثل برای زن

نحوه محاسبه و تعیین مهرالمثل برای زن در حقوق چگونه است؟ برای پاسخ به این سوال، باید به قانون مدنی، مراجعه کرد. ماده 1091 قانون مدنی، نحوه محاسبه و تعیین مهر المثل برای زن را پیش بینی نموده است طبق این ماده قانونی :

“برای تعیین مهرالمثل باید، حال زن از حیث شرافت خانوادگی و سایر صفات، و وضعیت او نسبت به اماثل و اقران و اقارب و همچنین‌، معمول محل و غیره، در نظر گرفته شود.”

بر اساس این ماده، پس از اینکه زن، با ثبت دادخواست از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، از دادگاه، تقاضای رسیدگی و صدور رای در خصوص تعیین میزان مهر المثل خود را داشت، قاضی شخصا یا به درخواست اصحاب دعوا، پرونده را به کارشناس دادگستری، ارجاع می دهد و کارشناس، با توجه به وضعیت زن، شان خانوادگی او، همچنین، با در نظر گرفتن وضعیت زن، نسبت به نزدیکان و عرف، میزان مهریه اشخاص فامیل و افراد هم کفو او، اقدام به تعیین مهر المثل، خواهد نمود.

مهر المثل دختر چیست

 برای دختر باکره، تنها در صورتی مهر المثل تعیین می گردد که مهر المسمی تعیین شده، حین عقد دائم، مجهول بوده یا مالیت نداشته باشد یا نسبت به دختر باکره، جرمی نظیر تجاوز یا زنای به عنف و اکراه، صورت گرفته باشد.

شایان ذکر است، در صورتی که دختر باکره، مورد تجاوز قرار گیرد، پرداخت مهرالمثل، در کنار ارش البکاره که میزان آن را قاضی تعیین می کند و در کنار مجازات اصلی تجاوز، برای مرتکب جرم زنای به عنف، به عنوان مجازات، تعیین خواهد شد و باید، به دختری که به واسطه تجاوز، بکارت خود را از دست داده، توسط محکوم، پرداخت گردد.

دیه مهرالمثل چقدر است

در برخی موارد، در قانون مجازات اسلامی، در کنار مجازات برخی از جرایم، باید، دیه مهر المثل نیز پرداخت گردد که در این بخش قصد داریم، درباره این جرایم و دیه مهرالمثل، به طور مختصر، توضیح دهیم.

برای این بررسی، باید، مواد 231، 577، 578، 658 و 661 قانون مجازت را مد نظر قرار داد. بر اساس این مواد، دیه مهر المثل، در موارد زیر، تعیین می گردد: 

در زنای به عنف و در حکم آن، نسبت به دختر باکره، متجاوز، علاوه بر مجازات اصلی، به پرداخت ارش البکاره که قاضی، تعیین کننده مبلغ آن است و همچنین، مهر المثل که کارشناس دادگستری، میزان آن را تعیین خواهد کرد، محکوم می شود و اگر دختری که به او تجاوز شده، باکره نباشد، متجاوز، علاوه بر مجازات اصلی، صرفا به پرداخت مهر المثل، محکوم خواهد شد.

در کندن و یا از بین بردن تمام موی سر زن، در صورتی که امکان دوباره رشد کردن داشته باشد ، مهر المثل، به عنوان دیه، پرداخت می گردد که میزان آن را کارشناس دادگستری تعیین می کند و اگر میزان مهر المثل تعین شده، بیش از دیه کامل زن در سال 1401، یعنی بیش از 600 میلیون شود، به جای مهر المثل، دیه کامل در نظر گرفته خواهد شد.

در کندن و یا از بین بردن قسمتی از موی سر زن، به همان نسبت از بین رفته، مهر المثل، به عنوان دیه، پرداخت می شود.

در ازاله بکارت غیر همسر، بدون رضایت فرد، با عملی نظیر مقاربت یا به هر وسیله دیگری، مهر المثل، باید پرداخت شود.

در افضا شدن (یکی شدن مجرای ادار، مدفوع و عادت ماهیانه) فرد نابالغ یا مکره، به واسطه مقاربت یا غیر آن، همچنین، افضا شدن، به علت وطی به شبه، مهر المثل و دیه کامل زن، به عنوان مجازات، در نظر گرفته خواهد شد.

تفاوت مهرالمثل و مهر المسمی

مهر المسمی و مهرالمثل، از انواع مهریه، در عالم حقوق و در قانون مدنی هستند که بسته به شرایط مختلف، یکی از آنها، به عنوان مهریه زن، تعیین می گردد.

اما تفاوت از حیث زمان تعیین: مهر المسمی، در زمان عقد نکاح و حین آن، تعیین می گردد و مهر المثل، بعد از وقوع عقد نکاح، آن هم در شرایطی، نظیر زمانی که مهریه، تعیین نشده و قبل از تعیین آن، نزدیکی صورت گرفته یا زمانی که نکاح، فاسد و باطل بوده و زن، از این فساد، اطلاع نداشته و با همسر خود، نزدیکی کرده یا زمانی که مهر المسمی تعیین شده، باطل بوده و یا مالیت نداشته، تعیین می گردد.

از حیث نحوه تعیین: مهر المسمی، با توافق زوجین، تعیین می گردد اما در تعیین مهر المثل، توافق زوجین، ملاک نیست، بلکه شان و موقعیت اجتماعی زن و وضعیت خانوادگی او، همچنین، میزان مهریه نزدیکان و اقوام او، مد نظر کارشناس دادگستری، در تعیین مهر المثل، قرار می گیرد.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد مهر المثل زن میتوانید با بهترین وکلای ما در کرج و تهران مشاوره نمایید  . کارشناسان موسسه حقوقی سخن آرا آماده ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی و یا وکالت آنلاین شما عزیزان پیرامون مهر المثل زن می باشند